Kể từ khi được giới thiệu vào năm 1840, liệu pháp ozone đang chứng tỏ là một phương pháp trị liệu mới mang lại lợi ích to lớn cho bệnh nhân. Khả năng kháng khuẩn mạnh mẽ của ozone, cùng với khả năng kích thích hệ tuần hoàn và điều chỉnh phản ứng miễn dịch, khiến nó trở thành tác nhân trị liệu được lựa chọn trong điều trị các bệnh lý nha khoa.
Trong những năm gần đây, ngày càng có nhiều bằng chứng rõ ràng về lợi ích của dung dịch ozone mang lại cho tế bào biểu mô miệng của con người, tế bào nguyên bào sợi nướu và tế bào nha chu. Hơn nữa, việc sử dụng liệu pháp ozone trong nha khoa cũng được nhiều nghiên cứu khoa học chứng minh là một phương pháp điều trị hiệu quả và không gây đau đớn.
Tùy theo trường hợp lâm sàng, các phương thức sử dụng khí ozone, rửa bằng nước ozone hóa và sử dụng dầu ozone hóa sẽ được ứng dụng để điều trị cho bệnh nhân.
Bệnh nha chu là gì?
Nha chu là tình trạng viêm nhiễm của tổ chức quanh răng, ảnh hưởng đến cấu trúc nâng đỡ răng, khiến răng mất liên kết với tổ chức nâng đỡ này.
Bệnh nha chu (viêm nướu răng) gây ra bởi nguyên nhân chính là các mảng bám răng. Mảng bám răng là những màng sinh học cứng chắc có chứa các vi khuẩn có hại, hình thành trong miệng của bất cứ cá nhân nào. Vi khuẩn có hại phá hủy răng và nướu. Nếu các mảng bám không được loại bỏ, có thể dẫn đến nướu tụt ra khỏi răng, hình thành nên những túi nha chu có mủ.
Những túi nha chu này cùng với vôi răng cứng chắc khiến việc loại bỏ mảng bám gặp nhiều khó khăn nếu không có sự hỗ trợ từ bác sĩ nha khoa, và bệnh nha chu sẽ tiến triển nghiêm trọng hơn.
Bệnh nha chu ban đầu chỉ ảnh hưởng đến phần mô mềm – nướu răng – sau có thể phát triển ảnh hưởng đến cả xương ổ răng có vai trò quan trọng trong việc giữ răng. Trong trường hợp nghiêm trọng, bệnh nha chu có thể gây ra rụng răng, mất răng.
Xem thêm: Hiệu quả của liệu pháp ozone trong cải thiện tình trạng thiếu ngủ
Ứng dụng của liệu pháp ozone trong điều trị nha chu
Liệu pháp ozone – Giải pháp điều trị viêm hiệu quả
Khả năng khử trùng của ozone đã được công nhận mang lại hiệu quả vượt trội so với các chất khử trùng khác khiến việc sử dụng ozone trong điều trị viêm nha chu trở thành một giải pháp ngừa viêm ưu việt.
Nước ozone hóa (4 mg/l) được cho là có hiệu quả trong việc tiêu diệt các vi sinh vật gram dương và gram âm trong miệng cũng như nấm Candida albicans đường miệng trong môi trường nuôi cấy thuần khiết cũng như vi khuẩn trong màng sinh học mảng bám.
Do đó, liệu pháp ozone được đánh giá có thể hữu ích như nước súc miệng để kiểm soát các vi sinh vật truyền nhiễm đường miệng trong mảng bám răng.
Trong nha khoa cấy ghép, việc sử dụng ozone hiện đang được nghiên cứu để khử nhiễm bề mặt cấy ghép trong liệu pháp peri-implant.
Thanomsub và cộng sự vào năm 2002 đã công bố kết quả thử nghiệm tác động của việc xử lý bằng ozone đối với sự phát triển của tế bào và những thay đổi siêu cấu trúc ở vi khuẩn (Escherichia coli, Salmonella sp., Staphylococcus aureus và Bacillus subtilis).
Theo đó, nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng ozone ở nồng độ 0,167 mg/phút/l có thể được sử dụng để khử trùng dung dịch bị nhiễm tới 105 cfu/ml vi khuẩn trong vòng 30 phút.
Sự phá hủy màng tế bào vi khuẩn đã được quan sát thấy, sau đó tạo ra sự rò rỉ giữa các tế bào và cuối cùng gây ra sự ly giải tế bào. Tuy nhiên, những nồng độ ozone này không có ảnh hưởng đáng kể đến khả năng sống sót của tế bào trong môi trường nuôi cấy vi khuẩn ở nồng độ cao hơn 106 và 107 cfu/ml.
Liệu pháp ozone giúp gia tăng hiệu quả điều trị tổn thương nha chu
Ebensberger và cộng sự vào năm 2002 đã đánh giá tác động của việc bơm rửa bằng nước ozone lên sự tăng sinh của các tế bào trong dây chằng nha chu bám vào bề mặt chân răng của 23 răng hàm thứ ba mới nhổ hoàn toàn.
Răng được xử lý ngẫu nhiên bằng cách tưới chuyên sâu bằng nước ozone hóa trong 2 phút hoặc tưới bằng dung dịch muối đẳng trương vô trùng, đóng vai trò là nhóm đối chứng. Các tế bào nha chu của những chiếc răng này đã được nghiên cứu về mặt hóa mô miễn dịch để đánh dấu kháng nguyên nhân tế bào đang tăng sinh.
Người ta quan sát thấy rằng chỉ số ghi nhãn (số lượng tế bào dương tính so với tổng số tế bào gợi ý sự tăng cường trao đổi chất) cao hơn ở những răng được tưới bằng ozone (7,8% so với 6,6%).
Tuy nhiên, sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê (P = 0,24). Họ kết luận rằng việc tưới rửa những chiếc răng bị nhổ trong 2 phút bằng nước ozone hóa sẽ không chỉ giúp làm sạch cơ học mà còn khử nhiễm bề mặt chân răng, không có tác động tiêu cực đến các tế bào nha chu còn sót lại trên bề mặt răng.
Nagayoshi và cộng sự năm 2004 đã công bố kết quả thử nghiệm hiệu quả của nước ozone hóa đối với khả năng sống sót và tính thấm của vi sinh vật đường miệng.
Vi khuẩn gram âm, như Porphyromonas endodontalis và Porphyromonas gingivalis, về cơ bản nhạy cảm hơn với nước ozone hóa so với streptococci gram dương đường uống và c. albicans trong môi trường nuôi cấy thuần khiết.
Hơn nữa, nước ozone hóa có hoạt tính diệt khuẩn mạnh đối với vi khuẩn trong màng sinh học mảng bám. Ngoài ra, nước ozone hóa còn ức chế sự tích tụ mảng bám răng thực nghiệm trong ống nghiệm.
Ramzy và cộng sự, vào năm 2005, đã thử nghiệm tưới rửa túi nha chu bằng nước ozone hóa cho 22 bệnh nhân bị viêm nha chu nặng.
Trong nghiên cứu này, túi nha chu bị viêm được tưới bằng 150 ml nước ozone hóa trong 5-10 phút mỗi tuần một lần kéo dài 4 tuần bằng cách sử dụng ống tiêm nhựa vô trùng có đầu cùn.
Sự cải thiện đáng kể về chỉ số nướu, chỉ số mảng bám sâu trong túi và số lượng vi khuẩn đã được ghi nhận. Họ cũng báo cáo sự giảm đáng kể số lượng vi khuẩn ở những nơi được xử lý bằng nước ozone hóa.
Liệu pháp ozone giúp phòng ngừa nha chu
Vào năm 2007, Kronusova đã thử nghiệm sử dụng ozone trong các trường hợp: Phòng ngừa sâu răng ở vết nứt răng hàm vĩnh viễn thứ nhất ở trẻ em, bôi ozone vết hở sau nhổ răng, trường hợp có biến chứng sau nhổ răng, viêm nướu mãn tính, viêm nha chu và áp xe nha chu , bệnh herpes môi, viêm nha chu có mủ, nhiễm trùng răng, v.v.
Hầu hết tất cả các bệnh nhân bị viêm nướu đều cho thấy sự cải thiện về tình trạng bệnh lý khi được điều trị bằng liệu pháp ozone. Các bệnh nhân bị áp xe nha chu cũng cho thấy không còn tình trạng tiết dịch viêm.
Việc sử dụng liệu pháp ozone sau khi nhổ răng cũng khá hữu ích khi ghi nhận khả năng gặp các biến chứng thấp hơn đáng kể, đồng thời các diễn biến lâm sàng cũng ngắn hơn và vừa phải hơn.
Ngoài ra, trong những năm gần đây, liệu pháp ozone thông qua các nghiên cứu khoa học cũng đã được chứng minh có công dụng khử khuẩn, thúc đẩy quá trình làm lành vết thương trong khoang miệng và làm giảm các tình trạng viêm nhiễm ở răng, nướu và niêm mạc miệng.
Hỗ trợ biên dịch: BS PHAN THANH HÀO – CHỦ TỊCH CHI HỘI CHỐNG LÃO HOÁ – Hội Tế bào Gốc TP. HCM
Nguồn: https://journals.lww.com/jpbs/fulltext/2013/05001/application_of_ozone_in_the_treatment_of.21.aspx